JRIT ICHI

AI Chatbot มีหลายประเภท และล้วนมีประโยชน์หากใช้อย่างถูกวิธี ในทางกลับกันหากใช้อย่างขาดวิจารณญาน และไม่รัดกุม อาจเกิดความเสีย ทั้งข้อมูลส่วนตัวรั่วไหล และเสียชีวิต ได้

ในระยะหลังหากติดตามข่าวเกี่ยวกับ AI จะพบว่า หลายบริษัทไอทีที่ให้บริการ AI Chatbot มักมีเรื่องถูกผู้ใช้ฟ้องร้องว่า AI หลอกลวง หรือยั่วยุให้ฆ่าตัวตายอยู่เสมอ เช่น เด็กชายวัย 14 ปี ในรัฐฟอริดา สหรัฐอเมริกา ที่ตัดสินใจจบชีวิตตัวเอง เพราะถูกแชทบอทของ Character.ai ยุให้ทำ สำหรับ Character คือ แพลตฟอร์มที่สร้างตัวละครตามที่ผู้ใช้ชอบ และสนทนาในเชิงชู้สาว และปรึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ได้ นอกจากนี้ยังมี Chatbot ที่สร้างมาเพื่อให้คำปรึกษาชีวิต ปรึกษาปัญหาสุขภาพอีกหลายตัว ซึ่งมักเกิดคำแนะนำให้ทำในด้านลบอยู่บ่อย ๆ เพราะเอไอมักคล้อยตามผู้ใช้ โดยไม่แยกแยะว่าสิ่งนั้นดีหรือไม่นั่นเอง

หลักคิดเบื้องต้นเพื่อใช้งาน Chatbot อย่างปลอดภัย
บนเวทีเสวนาแชร์ความรู้ NCSA Cybersecurity Knowledge Sharing ครั้งที่ 1/2569 หัวข้อ “AI Security Guidelines : จากแนวคิดสู่การลงมือปฏิบัติด้วยหลักจริยธรรมและปลอดภัยอย่างยั่งยืน” โดยสำนักงานคณะกรรมการการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์แห่งชาติ (สกมช.) บอกว่า AI ควรมีหลักการ FATE คือ
F (Fairness – ความยุติธรรม) AI ต้องไม่ตัดสินอย่างมีอคติ
A (Accountability – ความสามารถในการตรวจสอบและรับผิด): ต้องสามารถหาผู้รับผิดชอบการตัดสินใจของ AI ได้
T (Transparency – ความโปร่งใส): ต้องอธิบายได้ว่า AI ได้ผลลัพธ์มาอย่างไร
E (Ethics – จริยธรรม): การตัดสินใจของ AI ต้องสอดคล้องกับบรรทัดฐานและจริยธรรมของสังคม
จากหลักการนี้แม้เป็นทฤษฏีที่แนะนำให้ผู้พัฒนาบรรจุในแพลตฟอร์ม แต่ในฐานะผู้ใช้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้อย่างปลอดภัยได้ โดยหาก AI แนะนำอย่างขาดจริยธรรม หรือมีอคติ ขาดการอ้างอิงแล้วละก็ ให้ตระหนักไว้เลยว่า อาจเป็นการแนะนำที่ผิด

การใช้งาน AI Chatbot ให้ปลอดภัยทางด้านข้อมูล
การให้ AI Chatbot คาดการณ์งานสักอย่างจำเป็นต้องใส่ข้อมูลพื้นฐานที่จำเป็น ฉะนั้นจึงมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดการรั่วไหล เพราะอาจถูกแฮกเกอร์ขโมยออกไปได้ ข้อมูลเหล่านั้น ประกอบด้วย
ข้อมูลส่วนบุคคล เช่น ชื่อ ที่อยู่ เลขบัตรประจำตัวประชาชน
ข้อมูลทางการเงิน เช่น เลขบัญชีธนาคาร เลขบัตรเครดิต เป็นต้น
ข้อมูลทางการแพทย์ เช่น ผลตรวจสุขภาพ ประวัติการใช้ยา เป็นต้น
ข้อมูลองค์กร เช่น เอกสารที่เป็นความลับ เป็นต้น
ข้อมูลเข้าสู่ระบบต่าง ๆ เช่น รหัสผ่านอีเมล หรือโซเชียลมีเดีย เป็นต้น
ทั้งนี้หากจำเป็นต้องให้ข้อมูลสำคัญกับ AI จริง ๆ ควรใช้บริการ Chatbot ที่น่าเชื่อถือ มีนโยบายด้านความปลอดภัยที่ชัดเจน

ท้ายนี้การใช้งาน AI Chatbot ให้ปลอดภัยนั้น ต้องเข้าใจวัฒนธรรมของแพลตฟอร์มนั้น ๆ ควบคู่ไปด้วย เพราะนอกจากจะปลอดภัยแล้ว ยังช่วยให้ดึงศักยภาพของ AI ออกมาได้อย่างเต็มที่นั่นเอง

———————————————————————————————————————-

อ้างอิง
https://www.posttoday.com/ai-today/733661
https://www.thaipbs.or.th/now/content/2787
https://www.ncsa.or.th/news/ac7ba4af3331371bd60000e8?category=news&fbclid=IwY2xjawOMqP1leHRuA2FlbQIxMABicmlkETE2SWVNSmpaZ3l2TXJYVGtEc3J0YwZhcHBfaWQQMjIyMDM5MTc4ODIwMDg5MgABHiBJ2asgn2Z79U_6f2mHyZDuIlD_0TDB-4Wk8Y9bWaEXSZgr6Le9WGDO7Ca0_aem_bu_uOlxagybpH6TLyFLn7A
https://www.prudential.co.th/corp/prudential-th/th/article/ai-chat-safety-tips/