JRIT ICHI

เมื่อพูดถึง โลจิสติกส์ (Logistics) หลายคนอาจนึกถึงเรื่องการขนส่ง เช่น ไปรษณีย์ หรือบริษัทขนส่งเอกชนเจ้าต่าง ๆ เป็นต้น แต่ความเป็นจริงแล้วระบบโลจิสติกส์ มีมากกว่าการขนส่งสินค้า ลองคิดดูว่า เมื่อเราสั่งซื้อสินค้าสักชิ้นแล้ว คาดหวังอะไรบ้าง แน่นอน! สินค้าส่งถึงมือเร็วที่สุด ไม่เสียหายแตกหัก ไม่ส่งผิด ฯลฯ สิ่งเหล่านี้ล้วนอยู่ในกระบวนการโลจิสติกส์ทั้งสิ้น

หัวใจหลักของโลจิสติกส์
หัวใจหลักของระบบ logistics ประกอบด้วย
1. ต้นทุน แม้การขนส่งไม่ต้องผลิตสินค้า แต่ต้นทุนก็มีความสำคัญเช่นกัน เพราะถ้าใช้ต้นทุนต่ำย่อมมีกำไรสูงตามมา การจัดระเบียบขนส่งให้ใช้น้ำมันน้อยที่สุด ก็เป็นการลดต้นทุนชนิดหนึ่ง ในอีกมุมหากบริษัทมีระบบการขนส่งของตัวเอง การจัดการต้นทุนผลิตภัณฑ์จึงสำคัญไปในตัว
2. การจัดการคลังสินค้า สินค้าที่จัดเรียงอย่างเป็นระบบช่วยให้หยิบจับสินค้าได้ง่ายและรวดเร็ว
3. การกระจายสินค้า เป็นอีกหัวใจสำคัญของการขนส่ง ที่ต้องวางแผนการเดินทางอย่างรอบคอบ
4. การบริการลูกค้า แน่นอนว่าสุดท้ายแล้วเราต้องสร้างความพอใจแก่ลูกค้า นอกจากบริการที่ดีแล้ว ระบบการติดตามที่ลูกค้าสามารถ Tracking ได้แบบเรียลไทม์ก็เป็นสิ่งสำคัญ

AI ที่เกี่ยวข้องกับ Logistics
ในอดีตการจัดการระบบโลจิสติกส์พึ่งพาประสบการณ์ของผู้เชี่ยวชาญเป็นหลัก แต่ยุคปัจจุบันมีการนำ AI เข้ามาเพิ่มศักยภาพในกระบวนการ logistics มาใช้อย่างมีประสิทธิภาพ

• AI ช่วยให้การจัดส่งแม่นยำ และคาดการณ์ได้ล่วงหน้า
  อย่างที่ทราบกันว่าเมืองไทยเข้าสู่งสังคมผู้สูงอายุ เครื่องมือทางการแพทย์สำหรับผู้สูงวัยจึงมีความสำคัญ ต้องส่งให้โรงพยาบาลอย่างทันท่วงที บริษัท DKSH (ประเทศไทย) พันธมิตรเชิงกลยุทธ์ด้านโซลูชันการดูแลสุขภาพ เขาได้ปรับยุทธศาสตร์การขนส่งให้เร็วขึ้น โดยตั้งศูนย์จัดส่งในระดับภูมิภาค เช่น ตั้งที่จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อโรงพยาบาลเชียงใหม่ต้องการเครื่องมือทางการแพทย์ก็ใช้เวลาจัดส่งเพียง 15 นาทีเท่านั้น ย่นเวลาจากการเริ่มส่งจากกรุงเทพฯ ได้มาก แล้วก็นำระบบ AI เข้ามาช่วยติดตามการขนส่งแบบเรียลไทม์, ใช้เอไอมาตรวจสอบว่าสินค้าถูกต้องหรือไม่ และที่สำคัญยังใช้เอไอให้ช่วยคาดการณ์ความต้องการเครื่องมือทางการแพทย์ในอนาคตของภูมิภาคต่าง ๆ อีกด้วย ทำให้มีสินค้าพร้อมส่ง และรวดเร็วเสมอ
• จัดการคลังสินค้าด้วย AI
  ปัจจุบันหลายแห่งนำ AI เข้ามาวิเคราะห์คลังสินค้า ซึ่งไม่ใช่แจ้งแค่ว่าสินค้าตัวไหนมีจำนวนเท่าไหร่ แม่เจ้าปัญญาประดิษย์สามารถจัดเรียงสินค้าได้เอง เช่น หากสินค้าชนิดใดขายดีมันก็สั่งให้หุ่นยนต์หรือระบบอัตโนมัตินำมาวางไว้ด้านหน้าสุด ให้สะดวกต่อการขนย้ายที่สุด นอกจากนี้ยังคาดการณ์ปริมาณสินค้าได้ล่วงหน้าด้วย
• AI ช่วยลดต้นทุน
  อย่างที่กล่าวข้างต้น การลดต้นทุนเป็นส่วนสำคัญไม่น้อยต่อระบบ logistics เจ้าปัญญาประดิษฐ์ สามารถช่วยลดต้นทุนได้ด้วยระบบ Route Planning & Route Optimization ซึ่งมันสามารถวางแผนเส้นทาง โดยเลือกเส้นทางที่ดีที่สุด และอัปเดตแบบเรียลไทม์ได้ (กรณีมีอุบัติเหตุ หรือจราจรติดขัด) รวมทั้งจัดลำดับจุดส่งสินค้าอย่างมีประสิทธิภาพ

เหล่านี้คือตัวอย่าง AI ที่เกี่ยวข้องกับระบบโลจิสติกส์ ซึ่งแน่นอนว่ายังมีอีกหลายฟังก์ชั่นที่ตอบสนองหัวใจหลักของการขนส่งได้

—————————————————————————————

อ้างอิง
https://www.spu.ac.th/contents/2021/05/20/4-หัวใจหลักการทำธุรกิจโลจิสติกส์-สำหรับมือใหม่-วิทยาลัยโลจิสติกส์และซัพพลายเชนspu/
https://www.posttoday.com/smart-city/726753
https://www.bsgroupth.com/blog/13513/คลังสินค้ายุคใหม่-เมื่อ-ai-จัดของได้เอง-ไม่ต้องรอพนักงาน?srsltid=AfmBOor7kEUjq5aU_CW3n5Aoki5YkOlzduIZjD2TzR4YjV9XZMnEJtOQ
https://www.nostralogistics.com/2025/06/10954/