JRIT ICHI

เมื่อพูดถึง “AI” และ “Automation” หลายคนอาจเผลอคิดว่าสองคำนี้มีความหมายใกล้เคียงหรือแทบจะเหมือนกัน แต่ความจริงแล้วทั้งสองสิ่งมีความแตกต่างในเชิงหลักการ แนวคิด และบทบาทต่อโลกธุรกิจอย่างชัดเจน เพียงแต่ในปัจจุบันพวกมันถูกนำมาใช้ควบคู่กัน จนบางครั้งเส้นแบ่งระหว่าง AI และ Automation เริ่มเบลอไป การเข้าใจความต่างระหว่างสองเทคโนโลยีนี้จึงมีความสำคัญ เพราะจะช่วยให้องค์กรสามารถเลือกใช้ได้อย่างถูกทิศทางและสร้างคุณค่าได้ตรงจุด

Automation หรือระบบอัตโนมัติ คือการออกแบบให้เครื่องจักรหรือซอฟต์แวร์ทำงานซ้ำ ๆ แทนมนุษย์โดยมีเงื่อนไขและกฎที่กำหนดไว้อย่างชัดเจน จุดแข็งของ Automation อยู่ที่ความแม่นยำ ความเร็ว และความคงเส้นคงวา มันถูกสร้างขึ้นมาเพื่อกำจัดความผิดพลาดที่อาจเกิดจากมนุษย์และช่วยลดต้นทุนด้านเวลาและแรงงาน ยกตัวอย่างง่าย ๆ เช่น ระบบสายพานการผลิตที่สามารถบรรจุสินค้าได้เป็นหมื่นชิ้นโดยไม่เหน็ดเหนื่อย หรือซอฟต์แวร์ RPA (Robotic Process Automation) ที่สามารถทำงานด้านเอกสาร เช่น กรอกข้อมูลในแบบฟอร์ม หรือคัดลอกข้อมูลจากระบบหนึ่งไปยังอีกระบบหนึ่ง โดยไม่ต้องมีมนุษย์นั่งทำงานซ้ำซาก

ในทางกลับกัน AI หรือ Artificial Intelligence เป็นอีกระดับหนึ่งที่ก้าวล้ำกว่า Automation ตรงที่มันไม่ได้แค่ทำตามกฎที่ตั้งไว้ แต่ยังสามารถ “คิด วิเคราะห์ และเรียนรู้” ได้ด้วย AI ถูกออกแบบมาเพื่อเลียนแบบความฉลาดของมนุษย์ สามารถปรับตัวตามสถานการณ์ใหม่ ๆ หรือตัดสินใจจากข้อมูลที่ไม่เคยเจอมาก่อน ยกตัวอย่างเช่น ระบบแนะนำคอนเทนต์ของแพลตฟอร์มสตรีมมิง ที่เรียนรู้จากพฤติกรรมการรับชมของผู้ใช้แต่ละคนแล้วเสนอสิ่งที่ตรงกับความสนใจ หรือ Chatbot ที่ไม่ได้ตอบเพียงประโยคตายตัว แต่สามารถประมวลผลภาษาและให้คำตอบที่เหมาะสมกับบริบทของการสนทนา

ดังนั้น ความแตกต่างหลัก ๆ ระหว่าง AI และ Automation จึงอยู่ที่ “ความสามารถในการเรียนรู้และการตัดสินใจ” Automation จะทำงานได้ดีในงานที่มีรูปแบบซ้ำ ๆ และคาดเดาได้ ส่วน AI เหมาะกับงานที่มีความซับซ้อน ต้องการการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก และต้องการความยืดหยุ่นในการแก้ปัญหาใหม่ ๆ อย่างไรก็ตาม ทั้งสองเทคโนโลยีไม่ได้แข่งขันกัน แต่กลับเสริมพลังซึ่งกันและกัน ตัวอย่างเช่น ระบบ Automation ที่เชื่อมต่อกับ AI จะไม่เพียงแต่ทำงานซ้ำ ๆ ได้เร็วขึ้น แต่ยังปรับกระบวนการให้เหมาะสมตามข้อมูลและสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปได้ด้วย

ในปี 2025 และต่อจากนี้ เราจะเห็นการผสานระหว่าง AI และ Automation อย่างแพร่หลายมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจการเงินที่ใช้ AI วิเคราะห์ความเสี่ยงแล้วส่งงานไปให้ Automation จัดการธุรกรรมทันที โรงงานอัจฉริยะที่ให้ AI ตรวจสอบคุณภาพสินค้าแบบเรียลไทม์ ขณะที่แขนกลอัตโนมัติทำหน้าที่จัดการบรรจุภัณฑ์ หรือแม้แต่ในโลกของการบริการลูกค้า ที่ AI ช่วยทำความเข้าใจความต้องการของผู้ใช้ ก่อนส่งงานต่อให้ Automation จัดคิวหรือสร้างคำสั่งซื้ออย่างรวดเร็ว สิ่งเหล่านี้สะท้อนว่า AI และ Automation ไม่ได้เป็นคู่เปรียบเทียบ หากแต่เป็น “คู่หู” ที่จะขับเคลื่อนการทำงานและเศรษฐกิจในยุคดิจิทัล

ท้ายที่สุด การเข้าใจความแตกต่างของ AI และ Automation ไม่ใช่แค่เรื่องเทคโนโลยี แต่เป็นเรื่องกลยุทธ์ขององค์กร ว่าจะนำสิ่งใดมาใช้แก้ปัญหาแบบไหน และจะผสานพลังของทั้งสองให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้อย่างไร หากองค์กรเลือกใช้ Automation อย่างเดียว อาจได้เพียงความเร็วและความแม่นยำ แต่ถ้ามี AI เข้ามาเสริม ก็จะได้การตัดสินใจที่ฉลาดขึ้น ยืดหยุ่นขึ้น และสอดรับกับโลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา นี่คือจุดต่างที่สำคัญ และเป็นเหตุผลว่าทำไมการแยกแยะความหมายระหว่าง AI และ Automation จึงเป็นเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ในยุคปัจจุบันและอนาคต

ผู้เขียน: ก้องปพัฒน์ กำจรจรุงวิทย์